Μια αναδρομή στην 125ετή ιστορία της Skoda, αναζητά τα ξεχασμένα ειδικά μοντέλα της εταιρείας. Η αναζήτηση αυτή μας οδήγησε στις ειδικές εκδόσεις για στενούς ορεινούς δρόμους: Τα συμπαγή και ευέλικτα οχήματα τύπου L & K τύπου “Černá Hora-Montenegro” (1908), τα οποία διακρίθηκαν για τη μεγάλη τους λειτουργικότητα, χάρη στην έξυπνη χρήση του χώρου τους.
Οι μοναδικές προκλήσεις απαιτούν μοναδικές λύσεις. Αυτό συνέβη όταν το ορεινό πριγκηπάτο του Μαυροβουνίου αναζητούσε εμπορικά οχήματα για τη μεταφορά επιβατών και δεμάτων για την εκτέλεση τακτικών δρομολογίων το 1907. Με τα αποκαλούμενα λεωφορεία και φορτηγά μεταφοράς «Černá Hora Montenegro», η Laurin & Klement προσέφερε ιδανικά κατάλληλα και καινοτόμα μοντέλα, σχεδιάζοντας ρυμουλκά οχήματα από το 1908. Με συνολικό μήκος μόλις 3,69 μέτρα και πλάτος μόλις 1,60 μέτρα, ήταν πολύ συμπαγή, προσφέροντας παράλληλα χώρο για δώδεκα άτομα ή 4,8 κυβικά μέτρα φορτίου. Το μέγιστο ωφέλιμο φορτίο ήταν 900 κιλά και το ρυμουλκούμενο σχεδιάστηκε για να μεταφέρει επιπλέον 1.500 κιλά.
Δεν ήταν έκπληξη το γεγονός ότι η L & K ξεκίνησε μια ενδιαφέρουσα έρευνα για το Μαυροβούνιο: το νοτιοευρωπαϊκό, τότε, πριγκιπάτο αναζητούσε κατάλληλα οχήματα για τη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών μέσω διαφόρων ταχυδρομικών δρομολογίων από την Ποντγκόριτσα προς το Cetinje, Nikšić και Plavnica στη σημερινή Σλοβακία από το Cetinje μέχρι το λιμάνι του Κότορ στην ακτή της Αδριατικής. Ο νικητής θα κέρδιζε αποκλειστική σύμβαση για ολόκληρη την εθνική επικράτεια για τα επόμενα 15 χρόνια. Εκτός από τη Laurin & Klement, οι Ιταλοί κατασκευαστές αυτοκινήτων υπέβαλαν επίσης αίτηση για τη σύμβαση αυτή.
Επρόκειτο για ένα απαιτητικό έργο, όπως αποκάλυψε, τότε, ο Γενικός Διευθυντής της L & K, Václav Klement. Οι στενοί δρόμοι στην ορεινή ενδοχώρα της βαλκανικής πολιτείας χαρακτηριζόταν από απότομες κλίσεις, ανηφόρες και κατηφόρες, καθώς και από πολλές εξαιρετικά σφιχτές “φιδίσιες” διαδρομές. Αυτές οι γραφικές διαδρομές απαιτούν πολύ εξειδικευμένα οχήματα.
Για να χρησιμεύσουν ως βάση για τα μοντέλα «Černá Hora-Montenegro», οι Bohemians επέλεξαν το L & K Type E – αυτό το ελαφρύ εμπορικό και επιβατικό όχημα που είχε παραχθεί στο Mladá Boleslav από το 1906. Ο πολύ ταλαντούχος και δημιουργικός σχεδιαστής František Kec, 25 ετών τότε, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των προσαρμοσμένων μοντέλων. Απαιτήθηκαν αντισυμβατικές λύσεις λόγω της μοναδικής φύσης του έργου: αυτό ξεκίνησε με τις ασυνήθιστες διαστάσεις. Η στενότητα του εμπρόσθιου τμήματος του πλαισίου τύπου Ε στα 70 εκατοστά, επέτρεψε τη στενή διαδρομή 1.300 χιλιοστών στον μπροστινό άξονα. Αυτό επέτρεψε μια πολύ ευρεία γωνία πηδαλιουχίας των εμπρόσθιων τροχών, ώστε τα φορτηγά και τα λεωφορεία να μπορούν να κινηθούν στις σφιχτές καμπύλες, χωρίς να χρειάζεται να κάνουν μανούβρες. Το εξαιρετικά κοντό μεταξόνιο των 2.210 χιλιοστών ήταν εξίσου σημαντικό με το στενό πλαίσιο, με προεξοχή 450 χιλιοστών εμπρός και 1.030 χιλιοστά στο πίσω μέρος.
Οι συμπαγείς εξωτερικές διαστάσεις των επαγγελματικών οχημάτων τύπου Ε αναζητούσαν, επίσης, καινοτόμες ιδέες όσον αφορά τη χρήση του χώρου, καθώς η βασική διάταξη που ήταν κοινή εκείνη την εποχή, με τον κινητήρα τοποθετημένο εμπρός κι έναν οδηγό πίσω από αυτόν, περιόριζε σημαντικά τον διαθέσιμο χώρο για ανθρώπους και αποσκευών, δεδομένου του πολύ μικρού συνολικού μήκους των 3,69 μέτρων. Τη λύση έφερε μια προοδευτική αντίληψη που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και σήμερα: η L & K τοποθετούσε το κάθισμα του οδηγού πάνω από τον κινητήρα – έτσι τα μοντέλα «Černá Hora-Montenegro» έμειναν στην ιστορία ως οι πρόδρομοι των σημερινών φορτηγών. Αν και ο οδηγός και ο συνοδηγός βρισκόταν σε ύψος 1,68 μέτρων πάνω από το έδαφος, δεν υπήρχαν χαμηλές σήραγγες στις ταχυδρομικές διαδρομές του Μαυροβουνίου και οι χαμηλές ταχύτητες μεταξύ 20 και 30 χιλιομέτρων / ώρα δεν έθεταν σε μεγάλο κίνδυνο τη σταθερότητα οδήγησης των οχημάτων των 2,82 μέτρων ύψους.
Χρησιμοποιούσε έναν τετρακύλινδρο κινητήρα ισχύος 25,7 kW (35 hp) χωρητικότητας 4.652κ.εκ. με δύο χωριστούς κυλίνδρους και στρόφαλους. Η εξελιγμένη κεφαλή του κυλίνδρου «Τ» είχε χρονισμό βαλβίδων και οι βαλβίδες εισαγωγής και εξαγωγής τοποθετήθηκαν σε αντίθετες πλευρές της κυλινδροκεφαλής, πράγμα που απαιτούσε έναν δεύτερο εκκεντροφόρο άξονα. Επίσης, με την αποτελεσματική λίπανση κυκλοφορίας αντί για λίπανση απώλειας και μεγάλο ψυγείο με ανεμιστήρα και αντλία νερού, ο διαμήκης τοποθετημένος κινητήρας αποδείχθηκε καινοτόμος. Η ισχύς μεταφερόταν στον πίσω άξονα μέσω ενός συμπλέκτη κώνου που καλυπτόταν από δέρμα και ενός κιβωτίου τεσσάρων ταχυτήτων. Στο πίσω μέρος, ένα διαφορικό με αλυσίδες απορρόφησης κραδασμών διατεταγμένες σε απόσταση 830 χιλιοστών πίσω από τους ξύλινους τροχούς με διπλό έμβολο παρείχαν τη μετάδοση. Τα ελαστικά ήταν συμπαγή από καουτσούκ.
Η πρόταση της L & K με βάση τον Τύπο Ε του οχήματος ήταν πειστικές και τον Ιούλιο του 1908 υπογράφηκε η σύμβαση με το Υπουργείο Εσωτερικών του Μαυροβουνίου. Ένα μήνα αργότερα, η παραγωγή έξι λεωφορείων, μία πλατφόρμα και δύο φορτηγών τύπου Ε είχαν ήδη αρχίσει την παραγωγή στο Mladá Boleslav. Η διαδικασία παραγωγής ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1908: τα λεωφορεία μπορούσαν να φιλοξενήσουν πέντε άτομα, τα οποία ταξίδεψαν σε κλειστή καμπίνα χωρισμένη από τον οδηγό, με δύο πόρτες και τέσσερα παράθυρα. Στο πίσω μέρος του οχήματος υπήρχε μια κλειδωμένη καμπίνα 1,3 τμ για ταχυδρομείο.
Ένας επιπλέον χώρος μεταφοράς προερχόταν από ένα ρυμουλκούμενο, με ωφέλιμο φορτίο 1.500 κιλών. Είχε κάλυμμα από μουσαμά και χρησιμοποίησε ένα φρένο από ξύλο οξιάς μέσω μιας οριζόντιας τοποθετημένης μανιβέλας, η οποία επενεργούσε στους πίσω τροχούς. Τον Ιανουάριο του 1909, τα ειδικά οχήματα της Laurin & Klement κρίθηκαν ιδανικά για τις ανάγκες στο Μαυροβούνιο.
){kind=link}